SZERMIERKA

SPORT DLA WALECZNYCH SERC
"Szermierka jest zdumiewającym zjawiskiem we współczesnym życiu. Panowanie nad sobą, błyskawiczna improwizacja, szybkość decyzji, przystosowanie się do przeciwnika, żywiołowość. Wszystkie te czynniki mają zastosowanie w szermierce, ale również w życiu, które prowadzimy." Janusz Kondrat - polski szablista, medalista mistrzostw świata

Szermierka jest bardzo dynamiczną, widowiskową i elegancką dyscypliną z bogatą, wielowiekową historią i pięknymi tradycjami. Kiedyś pojedynkowano się we dworach, w pałacach na szable, szpady, rapiery. Dziś szermierkę może uprawiać każdy, bez względu na wiek i status urodzenia. Trenują ją sportowcy wyczynowi - Olimpijczycy i Paraolimpijczycy, a także amatorzy i weterani fechtujący rekreacyjnie dla własnej pasji i zdrowia. Co ważne, szermierkę z powodzeniem oraz z czerpaniem pełnej satysfakcji mogą trenować osoby pełnosprawne i niepełnosprawne.

Szermierka, Integracyjny Klub Sportowy AWF

Dlaczego szermierka?


"Uprawianie szermierki ma ogromny wpływ na rozwój całego organizmu - poprawia jego ogólną wydolność, rozwija zwinność, koncentrację ruchową, ma wpływ na kształtowanie uwagi, rozwija myślenie operacyjne, jest sportem intelektualnym, w którym czynnik psychologiczno-emocjonalny ma ogromną rolę. Można więc rzec, że szermierka to szachy tylko w bardzo szybkim tempie." Tadeusz Nowicki - trener i współtwórca polskiej szermierki na wózkach
Szermierka, szabla, lekcja z trenerem Indywidualna lekcja z trenerem w szabli, Marcin Ochalski i Marek Gniewkowski (fot. arch. IKS-AWF)

Szermierka jest dyscypliną szczególnie korzystną dla osób z niepełnosprawnościami, zwłaszcza dla tych z dysfunkcją narządu ruchu. Szermierka na wózkach (eng. wheelchair fencing) wbrew oficjalnej nazwie nie jest sportem wyłącznie dla osób poruszających się na wózkach. Wręcz przeciwnie. Na całym świecie trenują ją również osoby chodzące np. po jednostronnej amputacji. Na czas pojedynku siadają one na specjalistycznych wózkach do walk.

Dariusz Pender, szermierka, wypad szermierczy Dariusz Pender, polski florecista i szpadzista, wypad szermierczy (fot. arch. IKS-AWF)

Dzięki szermierce osoby ją uprawiające poprawiają swoją sprawność oraz kształtują pewność siebie, kształtują odwagę, rozwijają wiarę w swoje siły i możliwości - a więc wszystkie te cechy, które są przydatne w życiu codziennym. Uprawianie szermierki wpływa korzystnie na zdrowie i może być doskonałą formą rehabilitacji dla osób z niepełnosprawnościami.

Szermierka - o co w tym chodzi?

W szermierce wyróżniamy 3 rodzaje broni: floret, szpadę i szablę. Różnią się one wyglądem, sposobem zadawania trafień i zasadami stosowanymi w walce. Floret i szpada są broniami kolnymi - wykonuje się nimi tzw. pchnięcia (sztychy). Aby aparatura szermiercza zarejestrowała zadane trafienie musi dojść do wciśnięcia umiejscowionego na końcu klingi "guzika" zwanego puntą. Z kolei szabla jest bronią sieczno-kolną, którą zdadaje się trafienia wykonujac przede wszystkim tzw. cięcia. Aby aparatura szermiercza zarejestrowała trafienie w szabli należy dowolną częścią klingi dotknąć w ważne pole trafienia przeciwnika.

Floret, foil, fleuret Floret (eng. foil, fr. fleuret) - broń kolna, waga ok. 500 gram, długość klingi 90cm (fot. arch. IKS-AWF)
Szpada, sword, epee Szpada (eng. epee, fr. epee) - broń kolna, waga ok. 750 gram, długość klingi 90cm (fot. arch. IKS-AWF)
Szabla, saber, sabre Szabla (eng. saber, fr. sabre) - broń sieczno-kolna, waga ok. 500 gram, długość klingi 88cm (fot. arch. IKS-AWF)

We florecie trafienia zadajemy w tłów przeciwnika. W szpadzie ważnym polem trafienia jest całe ciało w przypadku szermierzy pełnosprawnych, lub ciało od pasa w górę w przypadku szermierzy walczących na wózkach. W szabli ważnym polem trafienia jest ciało przeciwnika od pasa w górę.

Trafienie w szpadzie zalicza się temu zawodnikowi, który zadał je jako pierwszy. W przypadku gdy zawodnicy trafią się w tym samym czasie (różnica czasowa nie większa niż 0,2 sek.) trafienia otrzymują obydwaj zawodnicy. W szabli i we florecie obowiązuje tzw. konwencja czyli zasady umowne - np. natarcie ma pierszeństwo przed przeciwnatarciem, sparowane natarcie traci pierszeństwo na rzecz odpowiedzi etc. Sędzia przyznaje punkty każdorazowo rozstrzygając, który z zawodników w danej akcji miał inicjatywę tzn. czyja akcja miała pierszeństwo.

Jędrzej Szpygiel, szpada Jędrzej Szpygiel, szpada, ważnym polem trafienia jest całe ciało - nogi, ręce, tłów, maska (fot. arch. IKS-AWF)
Dariusz Pender, szpada Dariusz Pender, szpada, ważnym polem trafienia jest ciało od pasa w górę - ręce, tłów, maska (fot. arch. IKS-AWF)

Szermierka na wózkach nie różni się od szermierki uprawianej przez osoby pełnosprawne. Obowiązują te same zasady. Z zawodnikami ćwiczą ci sami trenerzy, ucząc tych samych działań, tych samych natarć, tej samej obrony. Obowiązuje ten sam sprzęt szermierczy. Wyjątkiem jest wózek oraz platforma, na której mocowane są wózki, oraz to że pojedynki toczone są na ustalonej, dobieranej każdorazowo przed walką odległości.

Szermierka, floret, lekcja z trenerem Indywidualna lekcja z trenerem we florecie, Zbigniew Rybak i Mateusz Ulanowski (fot. arch. IKS-AWF)
Szermierka na wózkach, floret, lekcja z trenerem Indywidualna lekcja z trenerem we florecie, Zbigniew Rybak i Dariusz Pender (fot. arch. IKS-AWF)

Panie i panowie walczą oddzielnie. W szermierce na wózkach mamy jeszcze dodatkowy podział na tzw. kategorie niepełnosprawności A, B i C. Stosując duże uproszczenie do kat.A należą najsilniejsi i najsprawniejsi zawodnicy (np. osoby po amputacji lub osoby chodzące z lekkim porażeniem w obrębie kończyn dolnych), do kat.B zawodncy z urazem rdzenia kręgowego i niedowładem nóg (paraplegicy), do kat.C najbardziej poszkodowani zawodnicy z porażeniem czterokończynowym (tetraplegicy).

Więcej informacji na temat zasad obowiązujących w szermierce wraz z przykładowymi ćwiczeniami znajdziecie Państwo w filmach umieszczonych na tej stronie w zakładce "Filmy instruktażowe".

Historia szermierki na wózkach w Polsce →

Szermierka - sport dla walecznych serc

Celem powstania filmów promocyjnych oraz strony waleczneserca.pl jest przybliżenie wiedzy o pięknej dyscyplinie sportu jaką jest szermierka oraz dotarcie do jak najszerszego grona z informacją o możliwości i celowości jej uprawiania również przaz osoby z niepełnosprawnościami. Mamy nadzieję, że informacje zawarte na tej stronie pomogą Państwu podjąć decyzję głębszego zainteresowania się szermierką, rozpoczęcia treningów lub organizowania i promowania szermierki w Waszym środowisku, wśrod Waszych znajomych.

Integracyjny Klub Sportowy AWF

Inicjatorem i pomysłodawcą akcji jest Integracyjny Klub Sportowy AWF - klub, który w 1991 roku zaadoptował do potrzeb osób z niepełnosprawnościami oraz stworzył w Polsce od zera szermierkę na wózkach. Dyscyplina ta, uprawiana na świecie przez inwalidów od 1948 roku, w Polsce przez całe dziesięciolecia była dla niepełnosprawnych niedostępna. Z chwilą powstania IKS-AWF osoby z niepełnosprawnościami rozpoczęły regularne, profesjonalne i pierwsze w kraju integracyjne treningi szermiercze. Z czasem osiągnęły w tej dyscyplinie niebywałe wprost sukcesy, czego wymownym dowodem były i są medale zdobywane na Igrzyskach Paraolimpijskich w Atlancie, Sydney, Atenach, Pekinie, Londynie i Rio de Janeiro.

Więcej o historii szermierki na wózkach →